“SELİMİYE İÇİN TÜM TÜRKİYE AYNI TARAFTA OLMALI”
Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı ve Restorasyon Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Can Binan, Yemiş Kapanı Hanı’nın ihya edilmesi konusunu duyduğunda çok şaşırdığını ifade ederek, “Selimiye’nin görünmesini engelleyecek bir yapı Dünya Mirası içindeki yerine ihanet olur. Türkiye’deki herkes Selimiye’den taraf olmalı” dedi
Mimar Sinan’ın vefatının 430. Yılı nedeniyle düzenlenen ‘Sinan ve Koruma’ isimli panel için Edirne’ye gelen Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı ve Restorasyon Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Can Binan Yemiş Kapanı Hanı’nın bulunduğu Selimiye Camii önündeki alanda açıklamalarda bulundu. Yemiş Kapanı Hanı kalıntılarında çok önemli bilgiler ortaya çıktığını anlatan Prof. Dr. Binan; “Bir orta çağ arkeolojisi olarak bu han çok önemli. Ama arkada gördüğünüz Selimiye Camii de çok önemli. Selimiye’nin silueti ve Dünya Mirası Listesi’ne neden olan değerleri çok önemli. Yemiş Kapanı Hanı’nı korurken, bu hanı nasıl koruyacağımız konusunda doğru karar vermemiz gerekli. Mimar Sinan’ın evrensel yapıtı Selimiye’nin de yani Dünya Mirası Listesi’ne konu olan evrensel değerlerini tahrip etmemiz gerekiyor. Yemiş Kapanı Hanı tekrar yapılsa bile hiçbir zaman özgün bir yapı olmayacak, bir kopya olacaktır. Yanılgıları da beraberinde getirecektir. Çünkü hiçbir zaman her bir köşesini tam olarak bilemeyeceğiz. Bu hanı yapmamız durumda Mimar Sinan’ın yapıtı Selimiye’nin esas olan özelliklerini kaybedeceğimiz açık. Bu konuda hepimiz çok dikkatli olmalıyız” diye konuştu.
“DÜNYA MİRASI LİSTESİ’NDEN ÇIKMASA BİLE SORGULANACAKTIR”
Selimiye Dünya Mirası alanında; Yemiş Kapanı Hanı’nın çekirdek bölgede yer aldığını anlatan Prof. Dr. Binan, “Burası yapılırsa; Dünya Mirası Listesi’nden çıkma durumu olmasa bile bunun sorgulanacağından emin olabilirsiniz. Çünkü Selimiye’nin üstün evrensel değerinin tanımı içinde Selimiye’nin silueti var. Bunu sorgulamaya kadar bile getirmememiz gerekir. Dünya’da bu tür önemli arkeolojik alanların korunabilmesi için çok çeşitli yöntemler var. Şeffaf örtü altından tutulmasından; kısmen ortaya çıkarılması gibi bir çok seçenek var. Yemiş Kapanı Hanı’nı yeniden yapmadan da bu hanı tanıtabiliriz” ifadelerine yer verdi.
“İHANET OLUR”
Yemiş Kapanı Hanı’nda birçok arkeolojik bilginin yer aldığını anlatan Prof. Dr. Binan, “Bir yapım, su teknoloji belgesi görüyorum. 16. yüzyıl tekniğini görüyorum. Bunun yapılması söz konusu değil ama anlatılması ve sergilenmesi gerekmektedir. Yemiş Kapanı 16 yüzyılda yapılan bir han. Selimiye Külliyesi’nin bir parçası olsaydı, külliye gibi düzgün inşa edilirdi. Han çapraz bir şekilde geliyor, var olan sokak dokusunun içine inşa edilmiş. Külliyenin bir parçası değil, eş dönem olabilir ama parçası değil. Eski fotoğraflara baktığınızda bir yanılsama var. Eski fotoğraflar ya minarelerden ya da kubbelerden alınmış fotoğraflar. Eski Camii’den baktığınızda o görüntü tamamen yok olacak. Zeminden baktığınızda ne görüyorsanız Selimiye odur. Onu görmeyi engelleyecek bir yapı yapılırsa, hem o yapıya hem de Selimiye’nin Dünya Mirası içindeki yerine ihanet olur. Hepimizin çok dikkatli olması gerekiyor. Türkiye’de herkes aynı tarafta olmalı. Hepimiz Selimiye’den taraf olmayız. İlk duyduğumda büyük bir şaşkınlık geçirdim” dedi.
“SİNAN VE KORUMA”
Mimar Sinan’ın vefatının 430. yılında Edirne Belediye Başkanlığı, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Mimarlar Odası Edirne Temsilciliği, Makine Mühendisleri Odası Edirne Şubesi, İnşaat Mühendisleri Odası Edirne Temsilciliği, Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Edirne İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Edirne Kent Konseyi ve Edirne Fotoğraf Sanatı Derneği işbirliğiyle “Sinan ve Koruma” temalı panel düzenlendi. Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimar Sinan Anfisi'nde düzenlenen panelde Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Mimarlar Odası Edirne Temsilciliği adına Yönetim Kurulu Başkanı Ender Özden,Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu ve Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan açılış konuşması gerçekleştirirken; panelin oturum başkanlığını Öğretim Üyesi Dr. Tülay Canıtez yaptı. Edirne Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Dinçer Asar, Edirne Müze Müdürlüğü’nde görevli Arkeolog Deniz Şamiloğlu, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı ve Restorasyon Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Can Binan Selimiye ve Sinan’ı anlattı.
“TEK İSTEĞİM EDİRNE İÇİN DOĞRUYU YAPMAK”
Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan da, Yemiş Kapanı Hanı ve ‘Selimiye Camii Çevresi Kentsel Tasarım ve Peyzaj Projesi’ hakkında son gelişmeleri anlattı. Yemiş Kapanı Hanı yapılacak olursa, Selimiye’nin siluetinin bozulacağını belirten Gürkan, Selimiye Camii’nin bir dünya mirası olduğunu belirtti. Koruma Bölge Kurulu’nun hazırladığı Yemiş kapanı Hanı’nın Koruma ve Konservasyon Projeleri’nin iptal edildiğini belirten Gürkan, “Niye iptal ettiğini anlamadım. 4 yıldır bu işle uğraşıyoruz. Yemiş Kapanı ‘nın olduğu yerde sondaj çukurları var. Yakışmıyor dedik; kaldırdık. Kurtarma kazısı yapın dediler. 15-16 ayda kurtarma kazısı yaptık. Uzmanları getirdik; ne yapalım diye sorduk. Hepsi aynı şeyi yapıyor. Sevgili bilim insanları, sevgili hocalarım top sizde. Sizce en doğrusu neyse biz onun mücadelesini vereceğiz. Tek istediğim Edirne için doğruyu yapmak. Bugün muhteşem binalar yapabiliriz ama Selimiye’yi bir daha yapamayız. O bir tane. Onu geleceğe nasıl taşıyacağız? Biz Edirne’deki tarihi mirasın mirasçıları değiliz; biz emanetçiyiz. Aldığımız bu mirası daha güzel bir şekilde gelecek kuşaklara devretmek istiyoruz” dedi.
